فیزیوتراپ
آقای مسعود بلورچی
روزهای شنبه تا پنج شنبه ۱۹ – ۱۴
فیزیوتراپ
خانم ویدا مرزبان
روزهای شنبه تا پنج شنبه ۸ – ۱۴
کتاب فیزیوتراپی بیماران هموفیلی، تالیف فیزیوتراپیست ویدامرزبان، مسئول بخش فیزیوتراپی کانون هموفیلی ایران
فیزیوتراپی یا بازپروری فیزیکی Physical Therapy
شاخهای از علم پزشکی است که هدف از آن استفاده از روشهای فیزیکی غیرتهاجمی (بدون آسیب به بافت مانند آنچه در عمل جراحی با شکافتن بافت انجام میشود) برای بهتر کردن کارکرد سیستم حرکتی فرد و رساندن آن به وضعیت قبل از بیماری است.
البته محدوده فعالیت فیزیوتراپی بیش از فقط سیستم حرکتی است. کلمه فیزیوتراپی از دو بخش تشکیل شده است. فیزیو به مفهوم عوامل فیزیکی و تراپی به معنای درمان است. فیزیوتراپی در واقع همان درمان فیزیکی است و برخلاف رشتههای دیگر طب که از داروها و مواد شیمیایی برای درمان بیمار استفاده میکند از عوامل فیزیکی و مکانیکی جهت درمان نیازمندان بهره میبرند. وظیفه فیزیوتراپیست است که با بررسی علائم بیماران و وضعیت سلامتی آنها، مشکل بیمار را تشخیص داده و کار خود را آغاز کند.
فیزیوتراپی درمانهایی فیزیکی را بر روی عضلات، استخوانها و مفاصل انجام میدهد. مانند کمک به درمان کمردرد، دردهای مفاصل، آسیبهای ورزشی و بهبود سریعتر و بهتر سیستم حرکتی بعد از اعمال جراحی که روی آن انجام میشود.
فیزیوتراپی درمانهای فیزیکی را برای بهبود کارکرد سیستم تنفسی انجام میدهد. مانند کمک به درمان آسم، برونشیت و آمفیزم.
فیزیوتراپی درمان فیزیکی را برای بهبود مشکلات سیستم عصبی انجام میدهد. مانند کمک به درمان ضربات وارده به سر، سکته مغزی، آسیبهای نخاع، پارکینسون، ام اس و یا بازپروری بیمار بعد از جراحی مغز.
مهمترین عوامل فیزیکی و مکانیکی، تکنیکها و روشها در درمان توسط فیزیوتراپیستها عبارتند از:
- گرما، سرما
- جریانهای الکتریکی با فرکانس پایین (مانند تنس، فارادیک و اینترفرنشیال)
- عوامل الکترومغناطیسی (مانند مادون قرمز، ماورای بنفش، لیزر و دیاترمی)
- امواج ماورای صوتی
- ماساژ درمانی (منوال تراپی)
- آب درمانی (هیدروتراپی)
- حرکات مفصلی
- کشش(ترکشن)
- تمرینات طبی
- تمرینات ویژه ورزشکاران حرفهای
فیزیوتراپی و بازتوانی از کلیدی ترین خدمات حفظ سلامت بیماران هموفیلی محسوب میشود.
فیزیوتراپی و فعالیت ورزشی باعث میشود بیمار هموفیل نیاز به فاکتور کمتری داشته باشد. فیزیوتراپیست میتواند درباره نحوه پیشگیری و محدود کردن خونریزیها توصیههای لازم را ارائه دهد. همچنین شما را در بهبود خونریزیهای عضلانی و مفصلی راهنمایی کند.
بیماران هموفیلی، بعد از خونریزی نیازمند بازتوانی مفاصل و ماهیچهها هستند و فیزیوتراپیست با کاهش درد و سفتی مفاصل، افزایش انعطافپذیری ماهیچه و بافت نرم و افزایش تعادل فرد، به آنها کمک میکند.
فیزیوتراپی به بیماران هموفیلی کمک میکند که :
- خونریزیها را بشناسند.
- خونریزیهای خطرناک را تشخیص دهند.
- بیاموزند که بعد از خونریزیهای عضلانی و مفصلی چه اقداماتی باید انجام دهند تا به بهبود بیمار کمک کند.
برخی اهداف فیزیوتراپی :
- کاهش دردهای عضلانی و مفصلی
- کاهش اسپاسم عضلانی
- کاهش التهاب و تورم
- تسریع در پروسه ترمیم بافتی
- بهبود دامنه حرکتی (ROM) مفاصل
- جلوگیری از ضعف و آتروفی عضلانی
- تقویت عضلات
- افزایش انعطافپذیری
- بهبود کنترل حرکتی (Motor Control) از طریق افزایش تعادل، هماهنگی و آموزش برنامههایی جهت ایجاد مهارتهای حرکتی
- استقلال هر چه سریعتر بیمار جهت برگشت به فعالیتهای روزمره
- پیشگیری از آسیب مجدد از طریق آموزش به بیمار، خانواده و جامعه
- حمایتهای روحی، تقویت اراده و افزایش انگیزه
در کلینیک فیزیوتراپی مرکز درمان جامع هموفیلی ایران چه اقداماتی برای بیمار انجام میشود:
شرح حالگیری
معاینه و ارزیابی بالینی
مشکلیابی و استدلال بالینی
تعیین اهداف درمانی
اجرای روشهای درمانی
از قبیل الکتروتراپی، مانوال تراپی، تمرین درمانی
راهنمایی و مشاوره به بیمار
در خصوص نحوه اجرای فعالیتهای روزمره
بخش فیزیوتراپی مرکز درمان جامع هموفیلی در طبقه زیر همکف درمانگاه میباشد و مجهز به تمام دستگاههای پیشرفته الکتروتراپی، تمرین درمانی، لیزر درمانی، گرما و سرمادرمانی و… میباشد که پذیرای عموم بیماران (بیماران خاص و بیماران عادی)، طرف قرارداد با بیمهها و با تعرفه خیریه میباشد.
یکی از دلایل ثمر بخش بودن درمان بیماران در کشورهای پیشرفته وجود ارتباط تنگاتنگ بین پزشک معالج از قبیل: جراح ارتوپد، جراح اعصاب، داخلی اعصاب، متخصص روماتولوژی، متخصص قلب و عروق، متخصص ریه و جراح و … با سایر کادر درمان همچون تیم توانبخشی (فیزیوتراپیست) میباشد بنابراین اگر روزی بتوانیم بین پزشک معالج و فیزیوتراپیست ارتباط تنگاتنگ درمانی را بیش از پیش تقویت کنیم فیزیوتراپی میتواند گام بلندی را در درمان فیزیکی بیماران سکته مغزی، فلج اندامها، آرتروز زانو، ضایعات مفاصل و ستون فقرات و عوارض شکستگی، ضایعات نخاعی، بیماران قلبی و عروقی و ریوی و … بردارد.
کتاب فیزیوتراپی بیماران هموفیلی، تالیف فیزیوتراپیست ویدامرزبان، مسئول بخش فیزیوتراپی کانون هموفیلی ایران
مقاله: جلوگیری از خونریزی مفصلی در بیماران هموفیلی
_____________________________